De Moving Average (MA) ofwel het Voortschrijdende Gemiddelde is een veel gebruikte indicator in de technische analyse. De MA geeft de gemiddelde koers aan van een achterliggende periode en de berekening is dan ook eenvoudig:Som van de slotkoersen/Periode. Stel ik wil de waarde van de MA50 van de AEX op dagbasis berekenen. Dan tel ik de slotkoersen van de 50 afgelopen dagen van de AEX bij elkaar op en dan deel ik deze som door 50. De MA is over elke grootte van de achterliggende periode te berekenen en natuurlijk op elk tijdsframe; halfuur, uur, dag, week, maand enzovoort. In de berekening weegt elke dag even zwaar, de uitkomst die uit de berekening volgt is de Simple Moving Average (SMA). Vaak wordt er bij het gebruik van een MA meer waarde gehecht aan de meest recente koersen. Bijvoorbeeld de slotkoers van gisteren weegt zwaarder mee in de berekening dan de slotkoers van tien dagen geleden. De koersen krijgen dan een weegfactor waarbij de meest recente koersen een hogere weegfactor krijgen dan de minder recente koersen. Berekenen we het de MA met weegfactoren dan volgt uit de berekening de Weigthed Moving Average (WMA). Neemt de wegfactor naarmate de koersen recenter zijn exponentieel toe dan volgt uit de berekening de Exponential Moving Average (EMA). Hoofdzakelijk zijn er drie soorten MA: SMA, WMA en de EMA. De SMA en de EMA komen het meest voor en deze zal ik dan ook gebruiken in het resterende gedeelte van dit artikel.
Een MA wat moet ik er mee? Op die vraag is geen eenduidig antwoord te geven, hoe graag ik dat ook voor u had gedaan. Wat ik in dit artikel ga doen is u een aantal handvatten geven voor het gebruik van een MA. Wanneer u grafieken van analyses ziet op internet dan zult u vaak de SMA50 en de SMA200 tegenkomen. Dit zijn het vijftig- en tweehonderddaags voortschrijdende gemiddelde. Deze instellingen, 50 en 200 dagen, zijn default en worden door veel beleggers gebruikt. Vaak worden ze ook het tien- en veertigweeks voortschrijdende gemiddelde genoemd wat in principe op hetzelfde neerkomt. Doordat veel beleggers deze instellingen gebruiken zijn de SMA50 en de SMA200 gaan fungeren als steun en weerstandniveau’s. Het komt geregeld voor dat een koersbeweging keert of even pauze neemt wanneer deze is aangekomen op een niveau van één van deze twee MA’s. Als u in onderstaande grafiek kijkt ziet u de AEX index in 2011. De rode cirkels geven situaties aan waar de koers van de AEX op één van de twee SMA’s stuit. Om deze reden heb ik deze twee SMA’s vaak in mijn grafieken opgenomen.
Volgens de technische analyse beweegt de markt niet random maar in trends. Uptrends kenmerken zich door een opeenvolging van hogere bodems en hogere toppen, downtrends kenmerken zich door een opeenvolging van lagere toppen en lagere bodems en dan zijn er nog zijwaartse markten. Maar wat is nu een top of een bodem? Die moeten we tenslotte wel kunnen identificeren om de richting van de trend te bepalen. De definitie van een top of bodem is er niet behalve dat we kunnen stellen dat een bodem de laagste koers is in een bepaald tijdsbestek en een top de hoogste koers is in een bepaald tijdsbestek. Niet echt kwantificeerbaar dus. Omdat toppen en bodems niet eenduidig zijn te bepalen en hun ligging de richting van de trend bepalen hebben veel beleggers andere methoden om de richting van de trend vast te stellen. Veel beleggers gebruiken een MA om de richting van de trend te bepalen. Bijvoorbeeld veel belegger stellen dat wanneer de koers boven de SMA200 beweegt de trend opwaarts en wanneer de koers onder de SMA200 beweegt de trend neerwaarts is. Dit is een vrij eenvoudig technisch middel om de trend te bepalen. Natuurlijk hoeft u geen SMA200 te gebruiken maar kunt ook bijvoorbeeld een SMA50 of een EMA90 gebruiken. Let er op dat elk fonds, index, obligatie of grondstof zijn eigen eigenschappen. Dat wil zeggen: waar een SMA200 heel goed werkt voor de AEX kan het zijn dat u voor het analyseren van de DAX beter een SMA150 kan gebruiken. Dit zult u zelf moeten testen.
De trend is ook objectief te bepalen met behulp van twee MA’s. Stel we nemen een korte SMA en een lange SMA, bijvoorbeeld de SMA20 en de SMA100. Dan zou u ook de regel kunnen hanteren dat wanneer de SMA20 boven de SMA100 ligt dat u long posities mag innemen. Vervolgens bepaalt u met een andere indicator, bijvoorbeeld de Relative Strength Index (RSI), het instapmoment. Indicatoren zoals de RSI maar ook de Stochastics zijn leading indicatoren, ze lopen vooruit op de koersbeweging die gaat komen. Tevens hebben ze de eigenschap dat ze long signalen kunnen geven in een downtrend, althans wanneer u de standard regels hanteert. Moving averages zijn lagging indicatoren, deze indicatoren lopen in feite achter de koersbeweging aan. Wanneer de koers van een downtrend omkeert in een uptrend dan zal de MA altijd pas later volgen met het omkeren van een neerwaartse beweging in een opwaartse beweging. Het combineren van leading en lagging indicator is vaak een geode methodiek. Met de MA bepaalt u dus of een long of short positie is toegestaan en met een leading indicator zoals de RSI of Stochastics bepaalt u het daadwerkelijke instapmoment.
Naarmate een koers in een uptrend zit en steeds steiler opwaarts beweegt zal ook naar verloop van tijd de moving average steiler gaan lopen. Het is ook mogelijk om een regel te hanteren die gebaseerd is op de hellingshoek van de MA. Zodat we bijvoorbeeld alleen short posities innemen wanneer de hellingshoek negatief genoeg is. In onderstaande grafiek zijn drie zones ingetekend. In zone 1 loopt de SMA150 nog op maar wordt de hellingshoek steeds kleiner. In zone 2 daalt de SMA150 maar niet heel steil en in zone 3 krult de SMA150 opwaarts en dit begint met een Kleine hellingshoek die steeds groter wordt. Met een regel dat we alleen long of short posities aangaan wanneer de hellingshoek repectievelijk positief of negatief genoeg is zouden overgangsfases in de grafiek kunnen vermijden. Hiermee behoeden we onszelf te handelen in een markt waar nauwelijks tot geen trend is. En dat is uiteindelijk het doel met technische analyse, handelen in de richting van de trend want the trend is your friend until it ends. Naast een regel aangaande de hellingshoek zou u ook een regel kunnen bedenken die als voorwaarde een minimale afstand tussen een korte en een lange MA behelst. Er zijn voldoende manieren om een MA te gebruiken als objectieve trendmeter.
De moving average kent één parameter die u zelf dient in te stellen. Veel beleggers hanteren 50 en 200 voor de dagelijkse SMA, echter bent u natuurlijk geheel vrij om een andere instelling te kiezen. Kijkt u zelf eens welke instelling werkt voor de aandelen die u analyseert. Belangrijk is om de ideale parameter instelling niet te baseren op slechts afgelopen jaar of de laatste twee jaar. Kijk goed hoe de MA zich gedraagt onder verschillende marktomstandigheden. Kijk bijvoorbeeld voor de AEX naar de periode 2000 t/m 2009. In die tien jaar heeft u alle marketen te pakken, bull markten, bear markten en zijwaartse perioden. Het gevaar van het testen over een korte periode is curve fitting dit betekent dat u de instelling te veel optimaliseert op een te korte periode. Het gevolg is dat deze instelling niet zal werken in markten die afwijken van het marktgedrag van de testperiode.
Er zijn geen echte definities voor toppen en bodems daarom hebben veel beleggers er hun eigen methodes voor. Er is ook een methode die gebruikt maakt van een MA. In onderstaande grafiek is het koersverloop van ASML in 2008 weergegeven, de blauwe lijn is de SMA30. Een methode om toppen en bodems te bepalen met een MA is als volgt. De hoogste koers in een periode dat de koersen boven de MA liggen is een top. Die periode is dus de tijd tussen het moment dat de koers opwaarts de MA kruist en het moment dat die deze weer neerwaarts doorkruist. Voor een bodem geldt het vice versa. In de grafiek heb ik de toppen en bodems met respectievelijk rode en groene pijlen aangegeven. Ook hier geldt dat de ideale periode van de MA afhangt van het fonds, index, obligatie of grondstof die u bekijkt.
Wanneer we naar daggrafieken kijken dan zien we vaak veel spikes, koersbewegingen die eruit schieten. Deze representeren angst, hoop en vrees en maken het soms lastig om de grafiek te analyseren. Een MA verloopt geleidelijker, afhankelijk van de periode die u instelt. Een SMA200 verloopt heel geleidelijk maar volgt de koers niet nauwkeurig, er zit vaak een vrij groot koersverschil tussen de koers en de waarde van SMA200. Een SMA50 volgt de koers een stuk beter dan de ‘tragere’ SMA200, maar zal tevens minder geleidelijk verlopen. Een EMA50 zal de koers nog beter volgen. Dit is te verklaren door het feit dat de meest recente koersen het zwaarst wegen in de berekening. In het algemeen verloopt een MA dus geleidelijker dan de daadwerkelijke koersbeweging en dit maakt het voor beleggers soms gemakkelijker om hun analyses of indicatoren los te laten op een MA dan op de koers. Hiermee filteren ze de spikes, de angst, en gebruiken ze du seen MA als fear filter. De praktijk wijst uit dat het gebruik van een EMA beter werkt dan een SMA aangezien deze de daadwerkelijk koers beter volgt.
Een moving average is eigenlijk een vrij eenvoudig instrument, maar u kunt er heel veel mee. De SMA50 en SMA200 bieden vaak steun en weerstand vanwege de grote hoeveelheid gebruikers. U kunt een MA gebruiken als objectieve trendmeter waarbij u regels kan hanteren over de koers en de MA, de hellingshoek of het verschil tussen twee MA’s. Een moving average is ook te gebruiken om kantelpunten in de markt te bepalen, de toppen en bodems. Laat uw analyses eens los op een EMA in plaats van de directe koers, kijk eens wat het oplevert als u de angst filtert. Een breed scala aan mogelijkheden dus. Ik hoop dat Ik u wat heb kunnen leren over het gebruik van een moving average. Ook hoop ik dat ik u een aantal handvatten heb gegeven die tot nieuwe ideeen kunnen leiden. Probeert u zelf eens wat te varieren met de instellingen van de periode en de manier van gebruik, het zal u verbazen wat voor een resultaten het kan opleveren.
Terug naar overzicht